Zamek w Zatorze

Zamek w Zatorze – właściwie pałac, pierwotnie zamek książęcy o cechach obronnych z XV w., siedziba książąt zatorskich z górnośląskiej linii piastowskiej, później starostów. Zamek zbudowano jako główną siedzibę księcia Wacława w nowo utworzonym w 1445 roku księstwie zatorskim. W budowie pomagali finansowo bracia księcia. W 1477 roku opisano zamek w związku z podziałem księstwa i przypuszczalnie była to wtedy jeszcze dość skromna budowla. W drugiej połowie XVI wieku zamek leżał w powiecie śląskim województwa krakowskiego. W 1778 roku zakupiony przez Duninów i częściowo przebudowany z dobudową drugiego piętra. Kolejni prywatni właściciele pałacu i dóbr zatorskich: Poniatowscy, Tyszkiewiczowie, Wąsowiczowie, Potoccy. W 1836 roku Potoccy częściowo przebudowali i odrestaurowali pałac według projektu Franciszka Marii Lanciego, nadając mu formę rezydencji w stylu romantycznego neogotyku. W roku 1945 został przez władze PRL bezprawnie odebrany prawowitym właścicielom. Od 1946 roku był siedzibą Instytutu Zootechniki, ostatnio Rybackiego Zakładu Doświadczalnego. W latach 1964-1973 gruntownie odrestaurowany. Na parterze bogato zdobione sale: myśliwska, złota, paprociowa, bluszczowa. Po procesie spadkowym na początku 2013 roku zamek został odzyskany przez ród Potockich. Budynek wpisany jest do rejestru zabytków województwa małopolskiego pod numerami: 371 z 17 maja 1947 r., A-397 z 2 grudnia 1972 r. i A-300/78 z 20 kwietnia 1978 .